De sociaal ongelijke verdeling van gezondheid en welzijn in Vlaanderen moet verdwijnen. Dat zegt de Strategische Adviesraad voor het Welzijns-, Gezondheids- en Gezinsbeleid (SAR WGG). Onze gezondheid en ons welbevinden worden teveel bepaald door onze plaats op de sociale ladder. Zo heeft een hoogopgeleide man van 25 nog 46 gezonde levensjaren voor de boeg terwijl een laagopgeleide man dan nog maar 28 gezonde jaren in het verschiet heeft. Laagopgeleide vrouwen sterven 6 jaar vroeger, bij mannen is dat verschil zelfs 8 jaar.
Nieuwe gezondheidsdoelstelling
De SAR WGG werkte een nieuwe gezondheidsdoelstelling uit als basis voor een structureel beleid om deze ongelijkheid aan te pakken. Concreet wil de raad dat Vlaanderen tegen 2030 de actuele verschillen in levensverwachting in goede gezondheid en in welbevinden tussen personen naargelang hun positie op de sociale ladder met 25% vermindert.
Het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin moet hierin een trekkersrol spelen. Maar de gezondheidsdoelstelling uitvoeren is een gedeelde verantwoordelijkheid die verschillende bestuursniveaus, beleidsdomeinen en sectoren overstijgt. Wonen, onderwijs, arbeid, economie, financiën, inburgering, ruimtelijke ordening,… hebben een impact.
Aanzet voor een concreet actieplan
Enkel een doelstelling formuleren is voor de raad onvoldoende. Om de ongelijkheid werkelijk te verkleinen is een actieplan nodig dat het engagement van de Vlaamse Regering duidelijk toont. De SAR WGG ziet zelf zeven belangrijke speerpunten waarrond acties moeten opgezet worden.
- Detecteer de sociale verschillen zo vroeg mogelijk en pak ze op jonge leeftijd aan.
- Investeer nog meer in preventie en gezondheidsbevordering op maat. De rol van de eerste lijn moet hierin versterkt worden.
- Verhoog de gezondheidsvaardigheden van mensen.
- Blijf investeren in universeel toegankelijke zorg en ondersteuning. Betaalbaarheid garanderen is cruciaal.
- Organiseer toegankelijke zorg en ondersteuning dicht bij de burger, via sterke en intersectorale netwerken.
- Verzeker een goede levensstandaard en werk discriminaties weg.
- Verklein de inkomensongelijkheid. De kloof manifesteert zich het duidelijkst bij de laagste inkomensgroepen. Daarop moet de focus liggen.
In een nieuw advies stelt de raad bij deze zeven speerpunten al een aantal concrete acties voor.